Lo mot deu jorn: basca.

Aquui qu'avetz un mot qui lo gascon e partatja dab las lengas iberoromanicas (espanhòu, portugués etc) e dab lo catalan, que voi parlar deu mot "basca". Que seré un eretatge celtic, aparentat, per exemple, au mot breton gwasp qui significa "pinça", "pechic", "pression". En gascon,  (la) "basca" (o "basque" en gràfia de l'IBG) que significa "chepic", "tesic" (cat. ànsia, inquietud).  Que sajarèi d'emplegar l'expression "non dar-se'n basca" qui correspon hèra exactament a l'expression francesa "ne pas s'en faire" (cat. agafar-s'ho tranquil·lament, no passar-se pedres al fetge). Lo gascon qu'a tanben lo vèrbe "bascar" , sinonime de "chepicar", "chepiquejar" (cat. molestar, preocupar) e "bascà's" qui significa chautà's (dab la significacion de "preocupà's", "soptà's").
En catalan, qu'arretrobam la significacion de chepic, tesic qu'a lo mot en gascon. Per extension, lo mot catalan que sap significar "esvanida", "esvaniment". Caure en basca que significa esvaní's. L'expression "basca de la mort" que designa l'agonia (significacion qu'arretrobam dab lo mot vasca en portugués).  Au plurau, lo mot catalan que significa nausèa, vomidèra, tenir les basques : aver la vomidèra (cf. vascas en portugués). La sensacion d'opression, de malestar, ligada a la vomidèra qu'ei la significacion prumèra qu'a lo mot basca en espanhòu. Que designa tanben l'agitacion d'un animau arraujós en aquera lenga. En portugués, lo mot vasca (cf. dic. Priberam) que significa 1- chepic excessiu, intranquillitat excessiva 2- lo moment qui precedeish la mort, agonia (cf. catalan basca). Lo mot portugués  vascas qu'a la medisha significacion de malestar ligat a l'enveja de vomitar que la deu mot  basques en catalan.