dijous, 12 de gener del 2012

Cuatru vintis

En léger l'assai de R.J. Perry consacrat a la lengua deus Pasiegos, qu'èi notat: cuatru vintis tà díser ueitanta, lo neutre de matèria e lo fenomèn de metafonia qui l'acompanha (el quesu, il quisu; el cuernu, il cuirnu; el pelu, il pilu etc ), l'impossibilitat d'arrevirar de manèra simpla e diferenciada las duas frasas:  me gusta isti quesu (m'agrada aqueth hromatge, compréner: aquera sòrta de hromatge)  e me gusta isti quisu (m'agrada aqueth hromatge, lo qui soi a a tastar), lo tractament particular de la f aspirada: l'aspiracion qu'ei mensh generau en pasiego qu'en las autas modalitats deu cantabre. Los Pasiegos que disen harina, hambriau ("hambriento"), hartu, hayucus, hiju etc  (dab h muda) e non pas jarina, etc com en la rèsta deu cantabre.
Totun, tanben en pasiego, que i trobam:  jalar, jaldeta, jilar, jilandera, julanu, jumar, jundir, ajuera, ajuegá-se (ahogarse en castelhan). E quitament:  juegu (fuego), juenti (fuente), jueli (fuele), juirti (fuerte), jui (fui), juisti (fuiste) etc., etc
Lo pasiego qu'a  hebreru (h muda) mentre lo castelhan qu'a febrero.
E la f que pòt èster conservada : feu, fyiru, friznu etc. quitament en un cas (discutable) on lo castelhan l'amuda: moflu (moho).
E de notar las aspiracions iniciaus non devudas a ua f latina: jacha (hacha) e...jarena (arena).

3 comentaris:

賈尼 ha dit...

Se dison "juegu" per fòc, alara cossí dison jòc?

Joan de Peiroton ha dit...
L'autor ha eliminat aquest comentari.
Joan de Peiroton ha dit...

賈尼 autanplan jogu, joga (shens diftongar)