dimarts, 31 de gener del 2012

Un extrèit deu manuscrit gascon d'Oviedo (1324): prumèra partida

Lo Tederic que m'avè demandat de hornir quauques tèxtes en gascon medievau. Doncas, que'vs vau balhar las partidas gasconas de la letra escriuta per notables baionés tà l'abesque d'Oviedo Odon (N'Od en gascon medievau) e conservada dens los archius de la catedrala d'Oviedo (Astúrias). La letra qu'ei escriuta en ua lengua notariau castigada. S'i pòden observar mantas particularitats qui caracterizan lo gascon maritime d'uei lo dia.  Que cau raperar que Baiona, com la quasi totalitat d’Aquitània, qu’èra ua possession deu rei d’Anglatèrra a l'epòca d'aqueste manuscrit (1327) e n’èra pas jamés estada francesa. La lectura deu tèxte originau, que la devem a Don José Ramón Fernández González, professor a l'Universitat d'Oviedo, qui la ns'arretranscrivó en bèth respectar las causidas graficas deu manuscrit. Que podem comparar aqueth tèxte dab lo deu conselh de "le  viele"  de Sent Sebastian, datat de 1304. La lengua qu'ei la medisha, totun la de Guipuscoa qu'ei un chicon espanholizada (lo vèrbe "açer" s'i mescla dab far) e dab causidas graficas  mes "pirenencas".


Uei que m'acontentarèi de la prumèra partida deu tèxte baionés, plan corteta. Legetz donc:

7-Conegude causa sie a todz que los sabis e religios seinhors en frai Peis de Fouguereilh,
8- sotzprior dou combent dous frairs prediquedors de Baione e tient loc dou sabi e religios senior, en frai Arremon de Fey, prior dou medihs combent, e en fray Peis Iohan
9- de Tachoures e en fray Peis de Caseilhs, frais e depositaires dou medihs combent ensemps ab lo diit sotzprior, procuredors hichemens dou reuerent pair en Christ
10-moseinhor en frai Guilhem, per le graçi de Diu cardenau de la sede de Rome e abesque de Sabine e aben son poder a les causes de ius contengudes, segont que
 11- par e es contincud en vn esturment public saierad en penden dab (sic) çere vermeilhe dou saied dou sobrediit moseinhor en frai Guilhem, abesque e cardenau
12- soberdiit e feit escriut e reçebut segont que pare per le man de mayester Bertran Bacher, notari public per l’apostolicau e imperiau auctoritat, lo tenor dou
13-qua (sic) de mot a mot entrou lo paragraphi de ius escriud en aqueste forme : in Dei domine, amen… 




Qu'ei notat lo digraf hs de medihs, los trigrafs inh e ilh, lo digraf ou, l'abséncia totau de mots acabant per a, lhevats a còps l'article la (mei generaument le dens lo tèxte) e causa dens la formula rituau d'introduccion  "conegude causa sie". Que i trobam tanben  l'article lanusquet lo/le, l'abséncia totau de qui i ei remplaçada sistematicament per un yod (i) ,  graçi e non pas gràcia, en conformitat dab la pronóncia deu gascon occidentau.

Que's pot audir l'accent néguer en léger lo tèxte: prediquedor per predicador...

Que sembla que lo digraf ou e pòt representar mes d'un fonème en aqueth tèxte.

Dens 'entrou", lo digraf que deu representar lo nòste òu [ɔw]. Entròu> entrò. En gascon contemporanèu, entrò qu'ei sinonime de dinc a, dinca, enquiò etc.

Ou que deu representar eu [œw] dens dou (deu) e Fouguereilh (Heugarelh), forma sufixada  de heugar,  lana on creishen las heuç o heuguèras (en catalan: falgar, falguera). Heugareil qu'ei lo nom d'un plan montanhòu deu costat de Lorda. Que cau notar que los noms de persona Fougarelh e Fougarel e son atestats en la França modèrna.  Hogar e hoguèra, variants de heugar e heuguèra, que's pòden confóner dab hoguèr  deu latin *focaris, a l'origina un adjectiu derivat de focus, huec.  Lo hoguèr qu'èra ua manèra d'aperar un ostau (cf. espanhòu hogar,  gascon septentrionau hoguèir, Jasmin qu'a foguèr: La pouësio aciéu tèn soun fouguè.  En Haut-Comenge, que i avem lo vilatge de Hogaron don lo nom, segon Mistral,  e voleré díser ostalon.  Dab aqueth sens, lo provençau qu'a  fogueiron, fugueiron;  en niçard: fogairon (TdF).


(Pèis Iohan de) Tachoures : Aquiu lo digraf ou que sembla representar [wœ] "taishoèras" en fonetica maritima. La taishoèra qu'ei la tuta deu taishon (Meles meles).  Uei lo dia, los noms de persona Taishoèra e Taishoèras que son plan espandits per Gasconha tota devath varias formas graficas  Tachouère, Tachouères, Tachoire e Tachoires (autescòps lo digraf francés oi qu'avè la medisha valor fonetica que l'occitan oè). Entà los mens lectors catalanofòns: taishon e taishoèra que's disen respectivament teixó teixonera en catalan.

Hichemens. Atencion, la h d'aqueth advèrbe n'a pas nada valor fonetica, qu'ei muda, qu'ei aquiu sonque entà "hèr beròi". Ishaments  qu'ei ua forma tipicament baionesa, eishaments  aulhors, d'un mot qui vòu díser quauquarren com "egaument" . Ramón Fernández González que ns'indica hichemens que provién de ipsamente. Locaument, "iche" que s'emplega per "aqueste".

Combent: grafia fonetica de convent [kom'bœnt], uei lo dia [kum'bœn].

De ius (= de jus) = devath, dejus  (dejós en aranés e de cap a l'airau lengadocian)

 Abesque, que non auesque. Que soi d'acòrd dab Jan Lafitta, la grafia  avesque qu'auré d'èster horaban(d)ida deu gascon e remplaçada per abesque, en conformitat au còp dab l'etimologia -epíscopus- e la pronóncia gascona deu mot  (cf. tanben l’antologia deus tèxtes en gascon ancian de Luchaire).

 segont : qu'èi notat la t finau qui explica la  prononcia  dentau de la n finau d'aqueste mot en gascon. 

segont que par : segon çò qui (a)pareish,

 contincud = contengut (cf. cat. contingut)

 esturment= instrument. Esturment qu’ei la forma populara gascona deu mot mentre qu' instrument ei ua forma mes sabenta. En aranés: esturment.

Penden dab : que'm pensi que caleré corregir la grafia:  « pendent ab », la d de dab que soslinha la ligason sonora enter los dus mots com ac ei lo cas dab En N'Od.

Apostolicau e imperiau auctoritat.
En gascon, la màger partida deus adjectius acabant per –au (en latin -alis) que son demorats epicèns (qu'ei a díser invariables en genre)  pr’amor que derivan de mots romans don las formas masculinas e femeninas non presentavan nada diferéncia enter si  au cas regime . Qu’èra tanben lo cas en francés d’autescòps dab un gran nombre d’aqueths adjectius  (cf les lettres royaux de Racine). Lo francès e l’occitan-non-gascon contemporanèus que s’an estimat mes de reconstrusir  formas femeninas non etimologicas (royale etc). D'autes adjectius que son dens lo medish cas,  per exemple:

 fort/fòrt/ hòrt, la forma epicèn qu'ei demorada fossilizada dens noms de vilas com  Rochefort, Roquefort, Rocafòrt, Rocahòrt;

verd/vèrd: cf. Vauvèrd en Gard,

grand/gran: madame la grand (Racine), mère-grand (Perrault), grand’sœur (Lafontaine) , grand-rue, grand-place, grand-chose, etc. En gascon: le/la Lana Gran, la gran carrèra, gran causa etc.

gentil -cf. gentilfemme (Racine) e en francés contemporanèu gentiment, que non gentillement,

comun,

e un hèish d’autes.

De notar tanben que lo gascon occidentau e ua petita partida de l'orientau qu’an guardat epicèn lo mot triste com en francés e en espanhòu, mentre la rèsta deu gascon que distingueish  trista de triste. Lo catalan qu’a guardat epicèns, de manèra mes estricta que non pas lo gascon, mots com gran, gentil, etc, totun qu’a trist/trista, comú-comuna,  verd/verda, per exemple.

Saied, Saierad : sagèth, sagerat (en cat. segell, segellat)

De seguir lo còp qui vien per la rèsta deu tèxte!

diumenge, 29 de gener del 2012

Visca Didier Tousis qui a la lenga aus pòts

Après dus CDs de cançons (en francés), lo Didier Tousis que ns'a sortit un tresau. Aqueste còp, aqueth CD  qu'ei en occitan. A, totun, que non ei en  occitan quau que sia, non! Qu'ei en gascon! A totun, que non ei en gascon quin se volha, non! Qu'ei en gascon deu pinhadar, en gascon maritime de las Lanas  !!!
Aquiu que l'avetz acompanhat peu charango (òc, l'andin que s'a hèit landés, la boha que s'a trobat lo parion, benvengut en Gasconha!), per la boha, per l'acordeon e quauques autes intruments e peu... Palai.




A jo que m'agradan hòrt las cançons deu "cantautor"  Didier Tousis, pas sonque pr'amor de la sua lengua, las cançons que son totas de las beròias. M'agrada lo son estile, la vertat. Bon, d'acòrd, qu'es v'rai,  que m'agrada le su lenga tabéi.




Se voletz escotar cançons deu CD, que'vs cau clicar aquiu!

E tà crompar lo CD (sonque 12 èuros, e! Que vau lo còp), anatz véder acerà.

PS1 A prepaus deu Palai, non seré pas òra de lançar ua peticion entà deman(d)ar que tornen editar lo Diccionari?
PS2 taus neolocutors de gascon: tostemps que's pronóncia [tus'tem] exactament com la forma verbau gascona tostem! (de tostar) e non pas [tus'tems] e enqüèra mens [tus'tens]. L'error, indusida per la mala grafia occitanista, qu'ei, ailàs, hèra espandida. Lo ps finau de tostemps en gascon qu'ei sonque ua convencion de pretension etimologica, tà'c díser brac e autament: ua coneria grafica ben francesa. En Aran, qu'escriven tostemp, grafia egaument arrefusada peu gran lingüista Joan Coromines i Vigneaux (Vinyaus/Vinhaus) qui preconizava d'escríver mes simplament tostem (El parlar de la Vall d'Aran, 1990).

dijous, 26 de gener del 2012

L'Acadèmia e la caudèra

L'escritor deu site de l'Acadèmia Occitana que's trufa irrespectuosament de Pèir Morà, en qualificar de "peguesa" las interrogacions qui lo gran escrivan e lexicograf gascon expausa, dab arrasons de las bonas, dens l'abans-díser deu diccionari Tot en Gascon. Los gascons qu'apreciaràn. En tot cas,  los explics qui i trobam en aqueth site academic, e particularament los qui pretenen demostrar los dus mots aquitan e catalan que comparteishen ua medisha etimologia, non hèn pas mòstra d'un gran nivèu de seriositat de part deu son autor. La caudèra que's pòt tostemps trufar deu topin. A Tolosa, que sembla l'incompeténcia que s'a prenguda ua dimension academica.

Los de l'Acadèmia Occitana non son pas satisfèits dab l'estandard lengadocian elaborat au sègle 20 peus lingüistas occitanistas. Que pretenen cambià'u en emplegar e preconizar un parlar panoccitan basat sus ua sòrta de lengadocian "en it, que non en ch" (fait, nuèit e non pas fach, nuèch), dab ua gramatica un shinhalon diferenta de la d'Alibèrt, ço qui l'apressaré mei au gascon.  Com d'autes, que disen que cau emplegar formas comunas a tots los "dialèctes" e evitar los particularismes. Qu'ei plan beròi, aquò. Totun, quinas e son aqueras formas comunas e quins e son los particularismes? Arrés n'ac sap pas. Totòm -jo inclús- n'ei pas supausat èster l'especialista de l'ensemble deus parlars d'òc qui caleré  tà poder destriar las formas supausadas comunas de las autas. Que los Academicians editen lèu un diccionari  generau de la lengua occitana segon lo parlar de l'Acadèmia,   "Tot en Occitan Academic"  e ua gramatica d'aqueth parlar academic en aqueth medish parlar, jo que t'ac prometi, que'us estudiarèi dab interès e benvolença! La fe sens òbra mòrta es, ce disen. Doncas, un diccionari e ua gramatica, en vos pregar. Que n'i a pro deus bèths escrits dab recomanacions e conselhs inaplicables.

B'ei clar l'estandard lengadocian deus lingüistas -aperat de manèra drin ironica  occitan general peus membres deu G.L.O. -  que pateish d'un handicap enòrme: lo de non pas èster emplegat per arrés o quasi, ni quitament per la Setmana, l'unic organ de premsa panoccitan.  Totun, non soi pas convençut qu'inventà's un parlar lengadocian o pseudolengadocian  dens l'encastre d'aquesta acadèmia autoproclamada, posca arreglar qué qui sia. Aqueth estandard nau que horneish sonque brut au brut shens adobar pas arren, pr'amor no' i a pas nada arrason que l'estandard nau sia mei emplegat que l'estandard vielh.



dilluns, 23 de gener del 2012

D'acadèmias e de lenguas

Doncas, l'occitan segon los parlars lengadocians qu'ei ua lengua, mentre lo lengadocian segon los parlars lengadocians qu'ei un dialècte. E òc, qu'ei de "sciéncia" lingüistica, aquò! De qué voletz, n'ac podem pas tot compréner, n'èm pas de lingüistas professionaus, nosautes. Eths qui son eslejuts, qu'an avuda la revelacion; nosautes, praubòts, non.

E l'occitan segon los parlars gascons?  A non,  aquò n'ei pas ua lengua, non, non!  L'occitan gascon, ua lengua!  Mancaré pas mei qu'aquò!  Arrestatz de perpensar, erètges!!! S'ei gascon, l'occitan qu'ei un dialècte. E qui vòu que l'occitan e sia un dialècte, eh? Doncas, non. La lengua occitana qu'ei lengadociana  o n'ac ei pas.

Totun, lo gascon segon los parlars gascons n'ei ua, de lengua.  Qu'ac sabem aumensh despuish Garròs, d'Astròs e tots los autes. Qu'ei la lengua gascona.   Aquò qu'ei la gran diferéncia enter lo gascon e lo lengadocian. Lo gascon qu'ei ua lengua, mentre l'occitan gascon qu'ei un dialècte. Qu'ei l'invèrse per lo lengadocian. L'occitan lengadocian (dit occitan, occitan larg, occitan generau, occitan patatí-patatà) qu'ei ua lengua mentre lo lengadocian qu'ei un dialècte de l'occitan.

Qu'ac cau plan arreconéisher: lenga lengadociana, aquò non soa pas tròp beròi, b'ei vertat! Mentre que leng(u)a gascona, si.

A despart d'aquò, e mes seriosament, lo lengadocian qu'ei tan bona lengua com ac son lo gascon, lo catalan e lo francés, plan segur.

La bona notícia deu jorn: l'Acadèmia Occitana, dens sa gran largessa, autoriza los gascons a hèr servir lo gascon a l'ostau, e recomanda que n'ac hascan pas en lòcs publics e sustot pas tà parlar de causas seriosas e scientificas, qu'an la lengua occitana tà ac hèr. Ueratz quin mes braves que son, los de l'Acadèmia Occitana!  Puishqu'avem la causida - qu'ei la sason de las espelidas de las acadèmias, en aqueth moment- que'm permeteratz de'us preferir l'Academia Gascona sisa a Baiona. Los de Baiona que m'agradan, que defenen le lenco gascona com cau. E sabetz qu'ua classa bilingüa francés-gascon (occitan) ei estada obèrta hens lo parçan de Baiona?

dimecres, 18 de gener del 2012

Lo gascon, lengua d'usatge internacionau.

Qu'ei u(nh)a error comuna de créder los gascons de l'edat miejana qu'escrivèvan tostemps en u(nh)a auta causa que gascon. Se poètas gascons e contribuin tà la poesia occitana en occitan-non-gascon, exactament com ac hasón catalans de l'epòca, ni mei, ni mensh, la pròsa deus gascons, era, qu'èra plan redigida en la lor lengua pròpia. La correspondéncia deus reis d'Anglatèrra dab los sons subjèctes gascons qu'èra redigida en bon gascon, que non en occitan-non-gascon. A mes, qu'ei conservada aus archius de la catedrala d'Oviedo (Asturias) ua lètra, datada de 1327, redigida en excellent gascon maritime  per dus notaris de Baiona a l'atencion de l'avesque d'Oviedo Odon. Lo gascon qu'èra donc ua lengua d'usatge internacionau, n'ac cau pas oblidar.



dimarts, 17 de gener del 2012

Virar barar que'm varaneja!


Dens un pòst passat, que vedom lo mot varan (autanplan escriut segon los autors baran, varand, barand o barann).

Non cau pas con·hóner (lo) varan dab (lo) varan. A despièit deu noste maudit sistèma grafic plan defectiu qui non hè nada diferéncia enter los dus mots, signe tangible de la gran incompeténcia  deus autors d'aquera grafia e deus membres deu Conselh de la Lenga Occitana (CLO) en generau, varan e varan no’s pronóncian pas briga parièr.  Lo varan dab n finau velara o a finau nasau (latin varanus) qu’ei un reptile, ua sòrta de lausèrp. Lo varan, dab ua  n dentau (pre-roman varanda), que vòu díser 1-cerc, aròu, 2-tesic, preocupacion, 3-vertigi. Varan (dab n dentau) qu’ei lo cap de lista d’ua familha de mots especificament gascons : varanar, envaranar, varanejar, varanet , tots relacionats au còp dab lo concèpte de cerc, de causa arredona e dab lo vertigi, la pèrta d’equilibri. En Joan Coromines qu’establí que lo mot gascon varan (escriut barann en la grafia gascona deu gran lingüista catalan)  èra en realitat la forma masculina deu mot noste barana (cat. barana, esp. baranda, port. varanda).

 Que podem notar l’abséncia quasi completa en gascon deu mot latin gyrare (girar en portugués, espanhòu, catalan, occitan-non-gascon…). Gyrare que vien de gyrus, adaptacion latina d’un mot grec  qui vòu díser precisament cerc, varan. En gascon, lo mot girar que i pòt subervíver hèra locaument, totun qu’a completament perdut lo sens de virar. Girar en gascon que vòu díser miar un tropèth (en catalan: menar un ramat).  Tà virar lo mot catalan girar, lo gascon que pòt causir enter tres mots, segon las nuanças: varanar, barar e lo mot panoccitan virar.

Varanar que vòu díser virar (mes que mes en hèr vòltas), hèr vòltas, e tanben balhar vertigi.  Locaument que pòt tanben significar envaranar, qu’ei a díser balhar ua forma arredona a ua causa. Que son gasconismes deus ancians.

Virar, deu baish latin virare, qu’a un sens fòrça mes larg en occitan que non pas en catalan. Virar en gascon qu’aplega, entre autre, los sens deus mots catalans girar, virar, tornar, que pòt tanben voler díser tradusir, cambiar etc.


 Varar, o  barar com escriut per Per Noste, qu’ei un gasconisme occidentau, possiblament deu latin varare  (qui vòu díser corbar) o lo resultat  d’un crotzament de virar dab barar (dançar), per atraccion deu mot varan. Que’m sembla, totun, que non cau con·hóner varar dab l'omonime barar, deu latin ballare (dançar) (balar en occitan-non-gascon, ballar en catalan), au contra de çò qui hasó en Coromines. Varar que s’aplica particularament (totun pas sonque) a las arròdas, çò qui l'aprèssa a la seria deu mot varan e deus derivats. Har varar (o har barar) qu'ei un tèrmi tecnic de la corsa landesa , qui consisteish en varanar autorn de la vaca tà desvariar-la.  Barar (dançar) qu’a completament desapareishut deu biarnés, lo mot que i ei estat substituït peu sinonime dançar, dilhèu acaçat per l’omonime varar e per influéncia deu francés dancer. Totun, barar (dançar) que demora viu en d’autas modalitats gasconas, e particularament en aranés, e que'u trobam fossilizat en mes d'un idiomatisme gascon, on s'i pòt con·hóner a còps dab varar.   

diumenge, 15 de gener del 2012

La dita deu jorn

Que vau mes alucar ua candela que non pas maudíser l'escuranha.

dissabte, 14 de gener del 2012

Lo Morà (diccionari Tot en Gascon): l'obratge màger de 2011

L'an dus mila onze que vedó espelir dus diccionaris extraordinaris qui m'agrada de consultar. Lo prumèr qu'ei lo diccionari de lengadocian  de Josiana Ubaud, obratge d'un gran encant e d'ua gran utilitat,  comparables aus d' un anuari telefonic on i figuraré sonque la lista deus noms deus 100 000  usatgèrs deu parçan shens absoludament nat numèro de telefòne.  L'aute, qu'ei lo diccionari Tot En Gascon de Pèir Morà; lo Morà, qué. Aqueth darrèr libe, que'u consulti pertot: en los aeropòrts shens preocupà'm  mei deus avalòts qui s'i hèn e s'i des·hèn, en avion, a casa, a l'otèl, pertot... Que'm soi vist obligat de'n crompar un dusau exemplar, de tant que mautracti l'obratge en portà'u me pertot e en lége'u d'aviada.  Que m'engoleishi mots arron mots, dab ua hami shens fin e ua delectacion suprèma. Qu'ac hèi dab un uelh au còp benvolent e admiratiu, un shinhalon critic, totun d'un biaish tostemps constructiu .  Que'm t'i anòti las quauques correccions qui'm semblan que harén hreita, com, per exemple, los quauques mots citats hens las definicions qui son estats oblidats hens las entradas, los pòcs lengadocianismes inutiles com a l'encòp, eretats deu temps quan lo Pèir  e signava enqüèra Pèire, quauques ahèrs conflictius de normativa com Coserans versus Coseran, quauques mots encontrats en la literatura gascona modèrna e qui son estats deishats a banda en aqueth diccionari: avalòt - o abalòt - n'ei un exemple...,  pòcas causas en definitiva. Aqueth tribalh, un tribalh vertaderament de monge, qu'ei seriós e de compte hèr. Melhorable qu'ei, probable, totun çò de mei important e de mei essenciau que i ei dejà. Lo Morà qu'ei, lo Morà que demorarà: un obratge essenciau de cap tà la recuperacion de la dignitat lingüistica deu gascon e deus Gascons.

P.S. Lo Morà : que'u podetz crompar a fnac.com; amazon.fr e suu site de l'editor.

dijous, 12 de gener del 2012

Cuatru vintis

En léger l'assai de R.J. Perry consacrat a la lengua deus Pasiegos, qu'èi notat: cuatru vintis tà díser ueitanta, lo neutre de matèria e lo fenomèn de metafonia qui l'acompanha (el quesu, il quisu; el cuernu, il cuirnu; el pelu, il pilu etc ), l'impossibilitat d'arrevirar de manèra simpla e diferenciada las duas frasas:  me gusta isti quesu (m'agrada aqueth hromatge, compréner: aquera sòrta de hromatge)  e me gusta isti quisu (m'agrada aqueth hromatge, lo qui soi a a tastar), lo tractament particular de la f aspirada: l'aspiracion qu'ei mensh generau en pasiego qu'en las autas modalitats deu cantabre. Los Pasiegos que disen harina, hambriau ("hambriento"), hartu, hayucus, hiju etc  (dab h muda) e non pas jarina, etc com en la rèsta deu cantabre.
Totun, tanben en pasiego, que i trobam:  jalar, jaldeta, jilar, jilandera, julanu, jumar, jundir, ajuera, ajuegá-se (ahogarse en castelhan). E quitament:  juegu (fuego), juenti (fuente), jueli (fuele), juirti (fuerte), jui (fui), juisti (fuiste) etc., etc
Lo pasiego qu'a  hebreru (h muda) mentre lo castelhan qu'a febrero.
E la f que pòt èster conservada : feu, fyiru, friznu etc. quitament en un cas (discutable) on lo castelhan l'amuda: moflu (moho).
E de notar las aspiracions iniciaus non devudas a ua f latina: jacha (hacha) e...jarena (arena).

dimarts, 3 de gener del 2012

Lo miracle de la multiplicacion de las nòrmas gasconas

Que hè mila ans lo gascon qu’ei miaçat d’extincion. E qu’ei enqüèra viu. N’èi pas nat dobte que morirèi abans que non pas lo gascon. Qu’aurèi aumensh aqueth plaser.


Totun, com e soi enqüèra viu , non poish pas sonque esmiraglà'm en contemplar l'estat de la mia lengua d’adopcion, e, mes particularament, las soas nòrmas. N’i a pas nòrma mei pluricentrica que la deu gascon. Güeratz : que i a la nòrma  de Pèire Bèc, la de Narioo-Per Noste, la de Pèir Morà, la de Romieu-Bianchi, la de Bianchi-shens-Romieu, la de Biraben-Salles-Loustau, la d’Eric Chaplain, la d’ Eric Astier, la de Joan Pau Ferré, la de Bernat Manciet, la de Halip Lartiga, la de Sumien-version-2004, la de Sumien-version-2011, la de Jan Lafitta, la de l’Acadèmia Gascona, la de l’Institut Bearnés e Gascon, e que n’oblidi probablament un bèth pialat d’autas… Lo gascon que deu èster l’unica lengua qu’aja mes nòrmas que locutors. Dus gasconofòns, tres o quate nòrmas! Çò de  mei pluricentric qu’ aquò no’s pòt pas trobar enlòc!

Quina meravelha de lengua ! Jo que dic: la proliferacion incredibla de nòrmas gasconas que deu èster ua conseqüéncia dirècta de l’aparicion de Nòsta Dauna de Gasconha a Massavièla. Sequenon, quina e'n poderé èster l'arrason?? Totun, avóssem un chic mensh de nòrmas personaus e un chic mes de locutors motivats, non serem pas mes malurós !!!! Tot lo problèma qu'ei los occitans qu'inventan tot plen de nòrmas personaus (totas mes geniaus que non pas las deus collègas, plan segur) mentre que las occitanas non transmeten la lengua.


Be'vs desiri a tots un bon an nau, plan graat e seguit de hèra d'autes!