divendres, 26 de juny del 2009

Baiona-Anglet-Biàrritz en gascon


Que'vs demoran dus dias tà enviar la vòsta òbra, escriuta en gascon plan segur, tau concors literari qui la vila de Baiona organiza dens l'encastre deu son hestenau. Que'vs cau enviar-la abans la fin deu mes de junh mieja-nueit, lo sagèth de la pòsta hent hé. Que hè drin com las declaracions deus imposts, mès bon, la comparason non va pas mes enlà.

Baiona, vila istoricament de lengua gascona, uei lo dia trilingüe (sustot francés desgraciadament), qu'apita aqueth concors en las soas tres lenguas: gascon, basco e francés.
Ua enqüèsta recenta qu'amuisha 17 per cent deus abitants de l'aglomeracion Baiona-Anglet-Adour (BAB) qu'afirman aver ua comprenença deu gascon, mès que son sonque 12 % los qui afirman poden parlà'u e los qui'u parlan plan que representan sonque 2 % de la populacion. Per comparason, los qui afirman compréner lo basco representan tanben 17 % deus poblants de BAB, dont la mitat e's pòden exprimir en aquesta lengua. .

Que cau soslinhar lo gascon n'ei pas ensenhat en nada escòla de BAB, au contra deu basco, e lo projècte d'obrir ua Calandreta a Anglet n'a desgraciadament pas podut viéner a la lutz.
Totun, que'm sembla la gasconitat de Baiona, qui èra abans completament ignorada o mespresada, qu'ei vaduda mes coneguda e apreciada peus Baionés medishs. Que cau encoratjar e felicitar particularament los de l'Associacion Ací Gasconha peu son tribalh de tot dia tà hèr la promocion de la lengua e la cultura gasconas en aqueth parçan deu país (v/g)ascon. La caminada n'ei pas briga acabada, clar, mès que i vam, e que hè gòi de constatar progrés.

Que cau tornar reclamar escòlas occitanas e ua television EN GASCON per Baiona com per la rèsta deus país gascons. Tots a Carcassona lo 24 d'octobre, qu'ei l'endret e lo dia, que siam occitanistas o pas.

1 comentari:

Gascon ha dit...

N'ei pas a Carcassona qui's poderà har quauquarren entà la lenga gascona a Baiona : lo concèpte d'Occitania que'ns a hèit pèrder, a nosautes Gascons, la nosta bèra vila de Baiona au profieit d'un nacionalisme basco autentic qui sabó ajustà's a l'amna aturina (pr'amor qui los Lanusquets meridionaus e's disen bascos tanben d'ara enlà).

Un patriotisme gascon - com n'existiva hens las anadas 30 - centrat sus l'Atlantic, la Garona e las Pireneas dab los sons tres pòles istorics : Baiona, Bordèu e Tolosa, n'auré pas jamei deishat sentimentaument aquera ciutat aus amics Bascos pr'amor qui los Baionés (e los Anglòis, e los Biarròts) i aurén trobat la quita esséncia de la lor identitat, qu'ei a díser un abarrejadís escairit enter culturas basca e romana : la Gasconha hèra simplament.

Arrecaptar "la mainada a la vèrba gascona", qu'ei abandonar l'imaginari occitan desmasclant e tornar tà las nostas arraditz "ibèras" : fin finau arrenodar dab lo Bascoat, Aragon e Catalonha.