dissabte, 6 de setembre del 2014

E de sostien

Ua de las grans questions existenciaus deus saberuts occitanistas qu'ei de saber se cau ahíger o non ua e de "sosten" (sostien) aus mots de construccion sabenta qui s'acaban per quauque consonanta (exemple: telefòn o telefòne, filosòf o filosòfe, maritim o maritime etc.). Los lingüistas e autes saberuts d'aqueth movement de pensada que son incapables de's botar d'acòrd enter si.  Aqueth subjècte de discòrdia que'us balhan un pretèxte tà pelejà's continuaument, en seguir atau la sendera deus de Lilliput e de  Blefuscu.

Ja sabetz que los gascons gasconofònes, tant los occitanistas com los de l'I.B.G,  qu'avem decidit a l'unanimitat de seguir la causida de Per Noste en adoptar l'e de sostien en un gran nombre de cas plan precís. Los arguments que son estats expausats clarament en las pajas d'introduccion deu diccionari Francés-Gascon en dus volumes de Per Noste. Qu'aqueths arguments e sian bons o non, aquerò n'impòrta pas briga per jo. D'aulhors, aqueths arguments de l'equipa de  Per Noste non son pas estats discutits ni quitament evocats per Domergue Sumien en nat deus tres articles (!) qu'aqueth autor consacrè tà promàver l'abandon de l'e de sostien en lo Jornalet (!!) . A l'evidéncia lo lingüista professionau  no'us a pas lejuts o arretienguts. Dongas, los arguments non son pas en causa. En efèit, çò qui ei important aciu n'ei pas tant la qualitat deus arguments que l'unanimitat de la causida.


L'e de sostien qu'ei vaduda normau en gascon normat, per decision bearnesa e gascona.  L'unanimitat qu'ei un fèit remarcable pr'amor plan tròp rar en çò deus gasconofònes. Alavetz, non hèn pas besonh mei arrasons de las bonas tà conservar l'e de sostien en gascon normat. Qu'ei inutile e contraproductiu d'introdusir un motiu de division de mei en voler impausar a tot hòrt l'aute modèle. Ja sabetz las institucions  occitanas que's son divididas sus aqueth subjècte, dab, d'un costat, lo Conseh de la Lenga Occitana qui s'ei manifestat en contra de l'emplec de l'e de sostien e, de l'aute costat, l'Acadèmia Occitana qui dehen l'auta opcion. Aqueth debat estranh n'a pas a estar importat en maine gascon, puish que l'e de sostien que i hè unanimitat, lhevat lo cas de la lenga aranesa qui's pòt explicar per  ua nòrma especifica desconnectada de la nòrma gascona generau. 

7 comentaris:

Anònim ha dit...

Qu'avetz rason, e los gascons qu'at saben.

Anònim ha dit...

Adiu,

Me songe totparrier que fau que los lemosins siàian per lu « e » de sosten, los « u » finaus e « la 'feresa ».

Ben aürós de tornar te legir,

JP la rapieta

Joan de Peiroton ha dit...

Adiu JP!
Content de't léger, jo tanben!

Anònim ha dit...

« When I want your opinion I will give it to you. »
— Quan volhi la vòsta opinion, que la’vs balharèi. (Atribuit a Samuel Goldwyn, mes probablement apocrife)…


Ah tè, aqueles fotuts gascons que volon totjorn decidir d’espereles coma devon parlar sa lenga, aquò me fa mal a l’Occitània. Es pas aital que deu marchar. Las decisions lingüisticas cal que sián presas democraticament per d’expèrts darrièr de pòrtas barradas, que lo pòble i compren pas res e se’n deu pas mainar. Lo normator fixa la nòrma e los locutors se devon adaptar : los qu’an desparlat fins ara (e mai foguèsson la majoritat) devon aprene a parlar melhor.

Jig l’Armissanòt

Joan de Peiroton ha dit...

Bon, qu'avem dejà avuts los nòstes expèrts gascons qui 'an causit com cau e la decision democratica qu'esto presa mei de dètz ans a, dongas tot que va plan atau. Pas besonh d'i tornar. Be cau saber avançar! De tota faiçon, los expèrts occitans non-gascons non son pas capables de's hicar d'acòrd suu subjècte. Se son interessats per s'alinhar sus la causida gascona, com ac a hèit l'acadèmia occitana, en preservar atau un semblant d'unitat, tant de bon. Se non, qué i haram? N'i podem pas arren e, la vertat: que nse'n fotem. .

Cercaval ha dit...

Me pensi que dins las causidas linguisticas, aquò's l'usatge que deu trencar. Uroses los gascons que sa lenga es encara socializada. En Lengadòc es mai complicat, la lenga s'emplega de mens en mens.

Vicent Llémena i Jambet ha dit...

On a fait des les ans 80 a Valence et sourtout a la region une gran oeuvre de normalisation, qui a parmi que la langue on parle moins mais plus correcte, he, he, he...
Je crois qu'il est un erreur vouloir avoir une langue totalement propre dans notre situation.

Vicent