dilluns, 20 de gener del 2014

Un professionau, totun frivolet, qui non deisharà de'nse voler gahar.

En Domergue Sumien que sou de's presentar com  lingüista professionau.   En son tribalh de tèsi, publicat per las edicions Brepols, quauques annadas a (2006), que saja a tot hòrt de'nse hargar un parlar gascon qui sia mei acceptader per l'occitanista qui ei , qu’ei a díser mei « occitan» e mensh gascon, ua sòrta de gascon calc deu lengadocian. Aquò que'u miè tàd inventar e prepausar lo mot agahar, un barbarisme calcat sus l’occitan non-gascon agafar, en substitut de la fòrma gahar, per tant plan corrècta  e completament  normau.

Aqueth vèrbe gascon gahar que vien deu latin medievau *gafare. L’origina d'aqueth mot que n'ei probablament visigotica, concrètament un vèrbe gotic *gafôn qui significava gahar, a l'origina dab un utís  provedit d'un ganchet aperat  gahin o gaha en gascon, gafgafet o gafa en occitan non-gascon, gafa en espanhòu e en portugués.

 Los mots espanhòus gafar e gafas (lunetas) que'n son de la medisha origina etimologica.  Las lunetas que son ditas gafas en espanhòu pr'amor de la fòrma de gahin balhada a las astas qui son las "gafas" pròpiament ditas. Los gahins de las astas que'us permeten de gahar cada aurelha.

En francés, los mots gaffer et gaffe que’n son tanben d'aquera familha etimologica, aqueths probablament manlhevats de l’occitan.  De fèit, la  fòrma anciana deu mot en occitan com en catalan qu’èra plan gafar. Que trobaratz aqueth mot a las entradas corresponentas deu diccionari de E. Levy e de'u de A.M. Alcover & B. Moll. Aquera fòrma "corta" qu’ei l'etimologica e qu'ei enqüèra perfèitament viva colloquiaument en occitan non-gascon com en catalan. E se lo mot ei vadut agafar en occitan non-gascon e en catalan estandard,  qu'ei probablament per coupa de la gafa interpretada incorrèctament com a  l'agafa. En gascon, qu'ei demorat gahar, com la gaha  e lo gahin, atau plan com cau. 


De segur, l'"agahar" d'en Domergue Sumien qu'ei un barbarisme absolut e no'u trobaratz en nat diccionari, normat o non.  Jo que supausi sonque un lingüista occitanista com en Domergue Sumien que pòt estar capable de prepausar de remplaçar ua fòrma perfèitament normau per un barbarisme mei deu son gost. Que’m sembla de non pas créder la soa tèsi qu'estosse acceptada atau e publicada shens correccions. Que tròbi aquerò incredible e sustot lamentable. Aquerò que’n ditz hòrt suu caractèr frivolet  de la lingüistica occitanista, capabla de tolerar barloquerias d'aquesta traca.  


10 comentaris:

Moi ha dit...

Un gran plaser de legir aquò.
E pr'amor qui es pegat a le siga do son nòm, lo shafre "lingüiste", tot lo monde que s'ajaca... Un especialiste, vos avísatz !
N'a pas fotut un còp de oelh sus l'ALG, mes bon...

賈尼 ha dit...

Ai pas legida la tesi aquela mès escriure tot un article de blòg a carga en se basar sus UNA error dins una tesi sancèra, aquò's sodomizar los imenoptèrs, çò'm par.

Compreni totjorn pas aquela obsession anti-DS.

Joan de Peiroton ha dit...

賈尼 : Per tu, dilhèu qu'aquò qu'ei encular las moscas. Per jo, pas briga. Qu'ei manifestar lo men hasti envèrs un barbarisme prepausat per DS com a nòrma. Que soi estat clar, non? N'ei pas ua question d'obsession anti-DS. Qu'ei meilèu un pretèxte o l'escadença de perpensar l'etimologia d'un mot gascon hèra corrent : gahar. Que tròbi aquò interessant, jo. Quant a DS, que deu estar content, pr'amor que hèi publicitat tau son obratge de tèsi dab las referéncias e tot (que soi a demorar que quauquarrés e'm l'auheresca). çò qui'n pensi de las soas causidas, de tot biaish, que se'n deu fóter completament, e qu'a arrason, lo tipe. A jo, que'm hè content de poder exprimir çò qui pensi.

Abistedenas ha dit...

Hère boune estudi! Coum toustém!

Abistedenas ha dit...

A perpaus de D.Sumien que cau leye aquo sus Lo Jornalet-Gaseta occitanna:

http://opinion.jornalet.com/lenga/blog/807/lo-gascon-estandard-ont-nem

Anònim ha dit...

Es un plaser de legir daus eivís entau escrichs, francs, sens agressivitats, que 'pulhan ente fau.

@賈尼 : i a gaire, prensentí un libret « davant daus occitans-X », un libret ente i a 50 « 'na vetz » per 5 « un còp ». Lu pus « integriste » me'n faguí remarca. I disí que qu'eriá per marcar la diferença de parlar d'intra ma maïr (còp-'gaitar) e mon paubre païr (vetz-visar). 'Quò me fuguet ditz que qu'eriá daus « arcaïsmes ». Vei-la-quí la resulta dau normaupatisme occitan, far de la gent daus « arcaïsmes » per mielhs imposar quauquas nevròsas (en lemosin, quò se ditz : angoissa contunhala).
E dins 'queu domení, lu DS, mas eu es pas lu sòu, es totjorn de voler normar lu parlar daus autres, eïperam un de sos romans, se qu'es legier de legir que lu Lafond, vene de trobar de que far a la mòrta sason.


JP la rapieta

Anònim ha dit...

Car Joan deu Peiroton,

Qu'èi tostemps plaser en legent lo vòste blòg quan non participi pas mes a las pelejadas regionalistas deu microcòsme occitan(ista).
Que volerí hornir un petit quauqu'arren: "Las lengas que son causas tròp importèntas entà deishar-las aus lingüistas, susquetot se son professionaus."
Contunhatz atau e deishatz los especialistas de l'especialitat virolejar hens lo son aquarium mei anar mei chicòi. Los praubes d'eths!

Joan de Peiroton ha dit...

@Abistedenas: mercés enqüèra peu compliment! Un gran problèma dab DS qu'ei n'a pas briga comprés que quan ua teoria n'ei pas en acòrd dab las hèitas, qu'ei la teoria qui a d'estar cambiada, que non las hèitas. Se prepausa barbarismes, n'ei pas per ignorància, qu'ei meilèu tà sajar de modificar la realitat qui non va pas plan dab lo son esquèma de pensada. La logica, aquiu, qu'ei drin pervertida.

Joan de Peiroton ha dit...

janpeire: mercés peu compliment e peu comentari!
Anònim: mercés peu compliment e peus encoratjaments hòrt apreciats !

Joan de Peiroton ha dit...

@Abistedenas: Qu'ei lejut l'article de DS hens lo jornalet. Dètz ans arron la tienuda de la soa tèsi, n'a pas progressat d'un quiti mm. E ne maverà pas mei, solide. Hèra de batahòri tad arren. En realitat, qu'avem dejà tot çò qui'ns hè besonh en ahar de normativizacion deu gascon, dab dus sistèmas grafics plan elaborats e complementaris (com n'a lo japonés, perqué non) e ua lenga pro omogèna, fin finala. Urosament que n'avem pas atendut au DS!