dissabte, 5 d’octubre del 2013

Lo banjo de las originas

A l'origina probabla deu banjo que i ei un instrument de l'Africa de l'Oèst , aperat ekonting (o akonting, econtine), buchundu, etc, segon los diferents idiòmas de las ètnias qui'n jògan. Que'u trobam en Gàmbia, au Sud-Senegau e en Guinèa-Bissau. Lo margue d'aqueth instrument qu'ei hèit d'ua cama d'ua planta e lo cap qu'ei hèit d'ua coja cavada recobèrta d'ua pèth de craba. Qu'a tres còrdas.

 L'ekonting qu'ei l'instrument jogat peus Diolas de Casamança.
 





 Buchundu, buchundo o bunchundu qu'ei lo mot entà designar l'instrument en la lenga de l'ètnia manjago.
Lo mot banjo que'n poiré viéner de la deformacion d'aqueth mot "buchundo" o d'un aute semblant.
 

 En America, l'instrument african que's degó crotzar dab un lahut europèu deu tipe guitarra  tà balhar lo "fretless" banjo. Las fòrmas mei ancianas que  s'assemblavan au "gourd banjo" (banjo-cuja),  instrument tornat a la mòda uei lo dia. Na Rhiannon Giddens que'n jòga aquiu.




(Que m'agrada la Rhiannon, vriulonaira e banjoista de gran talent. A mei d'estar beròia, que sap cantar com cau. Que tira lo son nom gallés deu pair, un immigrant naturau d'aqueth país. La Rhiannon que parla mei d'ua lenga celtica, apresas a l'Universitat. Que gavida la bandeta deus "Carolina Chocolate Drops")





Bon, back to the banjo.  Lo cap de l'instrument que's va modificar, lo cujon qu'estó remplaçat per un varan de husta (d'aseròu, cerisèr o noguèr) qui pòrta la pèth de vetèth o de craba. Atau que vadó lo banjo appalachian, instrument tradicionau enqüèra jogat uei lo dia. Clifton Hicks que nse'n hè ua demonstracion aquiu .

Lo banjo modèrne, tau que'u coneishem dab las barretas suu margue, que data de las anadas 1870, haut o baish.