Batisac. Mot deu lexic deu catalan ribagorçan (DCVB- Alcover-Moll). Que designa un "lloc de mala petja, dificil de transitar", qu'ei a díser un lòc peu quau ei mauaisit de caminar, un lòc de maishanta cauçada. Lo mot n'ei pas d'etimologia clara e qu'ei plan isolat en catalan, au còp geografic e filologicament. Un correspondent ribagorçan que'm suggerí lo mot que devèva estar un prèst gascon e que'm demandè lo men parèr. A soa casa, lo mot que's ditz "batissac". Enqüèra que jo n'agi pas trobat aqueste mot "batisac" o "batissac" en nat diccionari de gascon, que n'i son mots qui, per analogia, me'n pòden har compréner l'estructura e la significacion. Que son mots compausats o sintagmas construsits a partir deu vèrbe "bàter" (batre en catalan).
- baticòr ( < bàter-còr): qui bat -segoteish- lo còr, qu'ei a díser: "emocion, sentiment plan intense d'alegria, de plaser, tristor o dolor " (cf. dic. Palay e dic. Institut d' Estudi Aranesi)
- batedit o batedits ( < bàter-dit(s) ) = qui bat lo(s) dit(s), dolent entau(s) dit(s), qu'ei a díser: panaris. (cf. Palay) (cat. panadis, cercadits)
En gascon, "sac" que's ditz per "estomac" en estile plasent (cf. Palay).
- batisac < bàter-sac ('batə-'sac) = qui "bat" (segoteish) l'estomac , dolent entà l'estomac, qu'ei l'efèit deu maishant estat de la cauçada suu passatgèr en carro o en veitura.
Que'm sembla lo men correspondent ribargorçan qu'ac vedó just e plan. Aqueste mot catalan ribagorçan qu'ei de procedéncia gascona, au mensh lingüisticament se non geograficament.
2 comentaris:
Adiu plan lo Joan, e bona annada!
Que tròbam ua construccion equivalenta en “valipòc”, fr. “vaurien”, sus valer + pòc. Que seré interessant d’analisar aquera forma en -i (bati-, vali-) a qué s’apren exactament, foneticament o morfologicament.
Ei ua 1èra persona (un vali-pòc, com e dísem en fr. un je-sais-tout)?
Hèi plan
JIG
Adiu Jan Ives e bon cap d'an a tu tanben!
Que supausi aqueste /i/ de valipòc, de baticòr e de batisac que vien d'ua evolucion fonetica de la darrèra vocau posttonica de vàler, bàter qui ei neutrau, un schwa o un son aparentat a un schwa . Que constatam ua evolucion semblanta hens l'expression maritima "a socasi". (= a soa casa").
Publica un comentari a l'entrada