dijous, 10 de març del 2011

Per ua Associacion Entà la Defensa deus Interés de Gasconha

Que lo gascon sia reconegut com a lengua peus uns o sonque coma dialècte per d'autes non càmbia pas lo hèit que n'a pas d'èster substuït per un aute dialècte non gascon. Qu'ei un efèit pervèrs de l'occitanisme que de considerar lo bilinguisme institucionau francés-lengadocian acceptable dens las regions tradicionauments gasconofònas. Que's tròba lo gascon qu'ei ua lengua de Mieijorn-Pirenéus, a costat deu francés e deu lengadocian. Los tèxtes en occitan de Mieijorn-Pirenèus -de difusion panregionau- qu'aurén doncas d'èster escriuts en duas versions, gascona e lengadociana. Qu'ei exasperant de constatar que n'ei pas jamés lo cas, çò qui vau a díser que lo gascon ei sistematicaments ignorat, com ac ei tròp sovent dens las emissions regionaus en occitan de FR3 Tolosa. E seré doncas vadut tan vergonhós de s'exprimir en gascon?

Alavetz, que cau saludar lo petit article occitan de l'edicion de mars de Midi-Pyrénées info, per un còp redigit en bon gascon. Qu'ei titolat: 20 leçons entà aprénguer l'occitan...e mes qu'aquò!. Que i aprenem çò qu'ei Euromanià: un programa, finançat a 70 % per la Commission Europèa, qui a per tòca de miar tà deschifrar 6 lengas romanicas, occitan inclós (quin occitan, n'ei pas dit mès qu'ac podem endevinar). E n'escapam pas a la fòto on e vedem lo conselhèr regionau encargat de la cultura occitana, Guilhem Latrubesse, a parlar davant ua banderòla bilingüa... francés-lengadocian.

Ja seré temps de crear ua Associacion Entà la Defensa deus Interés de Gasconha, ça'm sembla. Shens "lobbying", non ns'i escaderam pas.

6 comentaris:

jp la rapieta ha dit...

De franc consent coma te, segur.

Lu Micheu Chapduelh iò escriguet be dins sas « Coleras », que l'imperialisme occitan=lingadocian es pas 'na bona chausa per estudiar, far descubrir e aimar la linga. Eu brama s'etot contre lu centralisme desnonçat chas los « francés » mas tornat quilhat de'n pès, còp sec, 'na vetz dins son recanton « occitan ».
Prenguí consciença de 'quò a Carcassona n'i a dos ans. la cridada eriá mai per servar los emplecs daus professors d'occitan blos, e ne'n fau tot parrier, que non pas promocionnar de las aisidas per « monsur e madama tota-la-gent » quau que siàian.

Après, coma sei un faidit, la barre, es un pauc normau, la gent sus lu tuquet an un eivís mai important que non pas lu meu. Mas me songe que l'energia daus gascons, daus provençaus, daus lemosins mesa dins la luta per se far auvir daus occitan=lingadocian deuriá estre mesa dins de las seradas coma Arri! dins de las creacions artisticas, per farjar 'n'identitat, balhar de l'eime...

De contunhar entau es balhar de l'alen a de la gent coma lu Felibre Barloc sus soc-occitan.

'Quò que dise 'quí es pas contre los occitans-blos, mas far la propaganda per un occitan referenciau e après marchar dire aus lemosins : « per v'autres fau botar « ca » ne'n « cha », los « l » ne'n « u »,
o per los gascons : « f » son vòstre « h » iniciau, etc...
e se vòstre setz pas aüròs, 'natz vos far veire.

Tant nommar la linga per son chafre dialectau, chascun chas se, e las vachas se pradeleran aürosas dins lu vargier dau bonur.

Maime ha dit...

Sei de consent qu'e n'i a 'na partida daus lengadocians que vesen mas per lor dialecte. Mas qu'es pas lo cas de tot lo monde. Emai las atacas contra lo gascon o lo lemosin venen pas per l'essenciau daus occitanistas lengadocians.

Coma dises JP, faudria botar son energia mai que mai dins la vita de la lenga que dins la lucha contra los occitanistas lengadocians. Lo lobbying i fau far a l'interior de las estructuras occitanistas pusleu qu'en defòra.

Mas me sembla de tot biais qu'es un problema que concerna pas l'Occitània dau Nòrd. Perque n'i a pas d'occitan visible, que sia a la tele o dins los papiers oficiaus. E lo programa Euromanià nos concernarà pas tanpauc.

Ten, tot-parier... Aquitània difusa pas daus textes gascons en zona lengadociana o lemosina ?

Joan de Peiroton ha dit...

Jp la rapieta: doncas d'acòrd.
Maime: m'as pas comprés. Lo problèma n' ei pas la preséncia deu lengadocian, qu'ei puslèu l'abséncia deu gascon. E qu'aquò sia generaument transposable ei evident, mès n'ei pas ua arrason tà ac acceptar. Que la situacion vòsta sia enqüèra mes marrida no'm consola pas. N'ei pas question de lutar contra los occitanistas que sian lengadocians o pas. Non consideri pas los occitanistas coma adversaris, enqüèra que soi d'ua sensibilitat diferenta. Lo lobbying a de hè's auprès de las autoritats civilas e politicas, tà dehéner lo hèit gascon: lo son patrimòni culturau, lengua gascona compresa ; l'economia e lo desvolopament deus país gascons, etc. Que lo gascon sia classificat coma occitan no'm pausa nat problèma a jo personauments, mès enter gascon e occitan çò de mei important dens l'encastre deus pais gascons, per jo, qu'ei gascon. La lengua pròpia deus gascons qu'ei gascona. Se la lengua n'ei pas gascona, n'ei pas deus gascons. B'ei atau simple!

Maime ha dit...

L'IEO localament defend pas lo fach culturau gascon, lenga compresa, quitament si la 'pela occitan ?

En far un torn sus lo site web de la region dins la rubrica de Midi-Pyrénées Info, viguei que n'i a suvent de textes en gascon, tot-parier...

Afe... Qu'es entau, los gascons son totjorn a romar contra lo lengadocian :-P

Joan de Peiroton ha dit...

Maime, l'I.E.O. n'ei pas lo problèma d'aqueth messatge. Se me tornas liéger, poiràs constatar qu'èi escrit un efèit pervèrs de l'occitanisme. Efèit pervèrs, aquò non vòu pas díser parièr qu'efèit.
Lo lengadocian n'ei pas lo problèma. Lo problèma qu'ei la confusion enter occitan e lengadocian, simetrica de la confusion enter lengua d'òil e francés qui mièn linguistas inapropriaments educats tà créder que normand, gallo, picard, wallon èran dialèctes deu francés.
Non soi pas en contra deu lengadocian, pas mes que deu francés. Mès non vòli pas que lo gascon sia mautractat de manèra generau, e sustot pas deguens lo son maine tradicionau. Doncas s'un messatge de la region o d'un departament concerneish ciutadans deu maine tradicionau gascon, aumens ua version occitana qu'a d'èster gascona. Non podem pas contentar-nos d'ua sola version occitana lengadociana. Que cau tornar balhar dignitat au lengatge de Pèir de Garròs e a la lengua de Joan-Guiraud d'Astròs. Qu'ei ua question de principi.
11 de març de 2011 19:02

Maime ha dit...

Doncas s'un messatge de la region o d'un departament concerneish ciutadans deu maine tradicionau gascon, aumens ua version occitana qu'a d'èsser gascona. Non podem pas contentar-nos d'ua sola version occitana lengadociana. -> Que'm sembla qu'un equilibri ei de trobar enter los dus dialèctes. Per exemple, un desplegant taus licèus que deu èsser en gascon o en lengadocian segon ont se tròba l'establissament. Per ua rubrica dens un sit web, òm pòt alternar los dialèctes. Que'm sembla qu'en Aquitània, la politica qu'ei d'escriure en gascon e d'ajostar un pauc de lemosin e de lengadocian. En tot cas, lo jornau deu conselh regionau qu'utiliza majoritarament lo gascon (sus lo 6 darrers numeros, 5 en gascon, un en lemosin).