La conversion /f/ > /h/ que defineish un solet airau romanç cantabro-castelhano-gascon en continuitat l'un dab l'aute, au long de la còsta de la mar de Gasconha (dita Golfo de Vizcaya en espanhòu). La question que's pausa se lo proto-gascon, parlat au Ducat de Vasconia dejà a la debuta deu sègle 7, n'estó pas lo substat deu castelhan a l'origina d'aqueste trèit singular en iberoromanç. Que's cau brembar n'i pas nada traça d'aquesta pèrda de la f iniciau en navarroaragonés, totun de substrat tant aquitanic (proto-basco) com lo quite gascon, per contra qu'ei ua caracteristica deu cantabre qui, eth, n'ei pas briga de substrat aquitanic (proto-basco), çò qui ne hè pas tant evident lo ròtle d'aqueste substrat proto-basco en aqueste fenomèn de conversion /f/ > /h/ per la part territoriau peninsulara.
(Messatge publicat hens lo grop fb "En gascon" lo dimenge 24 de genèr de 2021).
(Messatge publicat hens lo grop fb "En gascon" lo dimenge 24 de genèr de 2021).
Segon aqueste article, la mutacion /f/ ->/ h/ que seré hòrt mei tardiva en castelhan respècte au gascon. En castelhan, que seré deu sègle X ençà mentre, en gascon, que seré de las originas de la lenga ençà segon Pèir Bèc, en tot cas acabada au sègle V.
A mei, segon lo lingüista romanista Frank Jodl (Universitat de Siegen, Alemanha), lo fenomèn en castelhan ancian que seré equivalent au deu gascon e non pas au deu castelhan modèrne qui resultaré mei "corregit" per motius de prestigi sociau o d'esnobisme. ("Estigma y auge de prestigio: El cambio f > h en castellano y gascón visto desde la sociolingüística histórica y la lingüística variacional" in Revista de Filología Románica (2015) 32 (1) pp 21-40. (Article descargable en linha). Que concluseish:
"Sean cuales fueren los problemas de la primera documentación escrita, según lo expuesto más arriba parece posible que en el lenguaje espontáneo de los hablantes de iberorromance (septentrional) – en un primer momento – /f/ se convirtiera en /h/ también ante /l/, /r/ y /w/, como en gascón, y que así, desde el punto de vista diacrónico, no hubiera diferencia entre el castellano y el gascón. El hecho de que /h/ precisamente en estas posiciones no haya sobrevivido – lo que parece concerner sobre todo a la variedad estándar del castellano – es una evolución secundaria debida al contacto con variedades galorománicas,cf. Penny (1972: 476ss. y 482)."
Los fèits que la mutacion f > h sia hòrt mei dorèca en gascon que non en castelhan e que l'airau concernit sia continu, cantabro-castelhano-gascon, que conortan la possibilitat de que seré lo (proto)gascon deus "vascones" a l'origina de la conversion /f/ > /h/ observada en cantabre e en castelhan. Que cau notar lo cantabre, deu quau la mutacion de "f" ei ua caracteristica, n'ei pas briga de substrat aquitanic o (proto)basco mentre lo navarroaragonés, de substrat aquitanic o proto-basco, eth plan que consèrva la "f". B'ei possible que lo (proto)gascon - qui èra lo romanç deus "vascones" deu Ducat de Vasconia- estosse parlat hòrt mei enlà de l'arriu Urumea au long de la còsta cantabrica per difusion (o colonizacion) abans d'estar remplaçat per ua varietat afina a l'asturleonés a l'origina deu castelhan. Lo (proto)gascon - dejà format au debut deu sègle 7 segon l'equipa de la Sorbona- que seré alavetz un substrat deu castelhan, aqueste darrèr de formacion plan posteriora (deu sègle 10 ençà). L'ipotèsi que'm sembla perfèitament plausibla.
(Messatge publicat hens lo grop fb "En gascon" lo dimars 26 de genèr de 2021)
2 comentaris:
Là, on est en pleine bouffée délirante.
Que ce soit révolutionnaire dans le domaine des idées , c'est possible. Mais en quoi est-ce délirant? Qu'est-ce qui gêne? Pourquoi n'est-ce pas possible? Personnellement, cela me parait une idée à creuser. encore faut-il avoir l'esprit ouvert et le désir de comprendre!
Publica un comentari a l'entrada