La tostadera encantada

Jo que’n sèi ua petita tostadera,

Non n’i a pas nada de mei beròia qu’ era.

Au pregon de la henuda, que n’a l’agrilh

De s’i gahar micas de tot escantilh :

Las largas, las bracas, las negras, las blancas,

Lescas de las blondas, de las bonas tracas,

Baguetas, chòinas e coquetas de hroment,

Totas  qu’i van a plàser, totas que s’i hèn

En s’arregaudint d’aqueth gran sacrifici,

Per amor a la gresilha, de qui n’ei l’ ofici.

Ua hada que s’a pres l’allura magica

De la tostadera. A cada vegada 

Que s’i en·honsa ua navèra tostada,

A largar l' arrepic la hada que’s hica :

"Canta que cantaràs, tostemps que tostaràs,

Un còp de mei, tostem,  gascons, tostem enqüèra!"

Adonc si bèth pacan e’t demanda  per escàs,

"D’on vien la devisa « tostemps gascons! » ?" Güèra !

Ja’u  poderàs har responsa a mieja votz :

"D’aquesta hada qui’us a grasilhats a tots. "
Aqueth poèma qu'èra tà t'explicar, mic,
Perqué, de gascons, non n'i demoran pas bric.

Aqueth petit poèma pedagogic n'èra pas sonque tà raperar que tostemps e tostem e son omonims en la màger partida deus parlars gascons, com en biarnés e en aranés.

Vocabulari:

tostadera : tostader, tòstapan
agrilh: costuma
escantilh: sòrta, traca
traca: espècia, genre
güèra! = espia! Aquiu que l'as! Jo que'm pensi que lo mot uèra qu'ei ua traça fossilizada deu vèrbe extint  *u(e)lhar - lat. oculare (cf. gasc. uelhada, ulhada, cat. ullar, esp. ojear), bèth drin deformada en se crotzar dab l'aute mot qui'u va remplaçar: guardar/güèrdar (francic wardan). Que s'emplega sonque a l'imperatiu o com a interjeccion: Güèra!/ uèra! e   güèr!/uèr! (< *uelha! e  uelh! cf. cat. ull! esp. ojo!), nham (<*ulham x vejam), güeratz ueratz o güatz, uatz (<*uelhatz;*ulhatz). L'influéncia deu vèrbe güèrdar hens l'evolucion d'aqueras formas d'oculare, lhevada nham, qu'ei evidenta. Nyam! qu'ei tanben catalan (valencian), dilhèu ua relica deu parlar gasconocatalan de las comunautas gasconas en país catalans.