dimarts, 10 de juliol del 2007

D'Albuquerque (Borrèia County, New Mexico), un conselh: para lo lop!

Aus Estats-Units tanben que i dançan la borrèia! La pròva:

Lo nom d'aquesta borrèia (de tres temps) emigrada a Albuquerque (Navèth Mexic, E.U.A) qu'ei "para lo lop". E de qué vòu díser aquò?
Parar en occitan significa generaument: preparar, ornar, decorar, adobar (e non pas estancar, aturar, aquerò qu'ei un castelhanisme d'emplèc pro frequent mès incorrècte en gascon, au contrari deu catalan qui l'a normalizat). Dens los parlars occitans deu nòrd, parar que s'emplega tanben au lòc d'emparar (leng., gasc. e cat.): protegir, empachar, repossar: "parar las vachas de la civada"= empachar las vacas de minjar la civada; "Que para dau freg, para dau chald" = çò qui empara deu fred, qu'empara deu caud" "para lo lop!" = arrepossa lo lop!...
Com cada borrèia qui s'arrespècta, aquesta pòt (o meslèu deuré) estar cantada. A jo m'agradan las paraulas que l'i a botadas l' Ivon Balès. La lei deu 4 Agost de 1 994 relativa a l'emplèc deu francés, la lei "Allgood", ve'n brembatz? Adonc, la poesia de l'Ivon:
E para lo lop pitiòta
Para lo lop
Para lo lop que t’empòrta que t’empòrta
Para lo lop que t’empòrta l’anhelon
Quò es pas lo lop pitiòta
Quò es pas lo lop
Quò es queu tesson que te barra que te barra
Quò es queu tesson que te barra lo clapeton
Quò es pas lo lop pitiòta
Quò es pas lo lop
Quò es la lei Tobon que te barra que te barra
Quò es la lei Tobon que te barra lo clapeton
Quò es pas lo lop pitiòta
Quò pas lo lop
Quò es l’article 2 que te barra que te barra
Quò es l’article 2 que te barra lo clapeton

Quò es pas lo lop pitiòta
Quò pas lo lop
Quò es lo Jacon que te barra que te barra
Quò es lo Jacon que te barra lo clapeton

Sustot, no'ns deishem pas barrar lo clapeton! Urosament, qu'avem l'internet!!!!

Aquesta borrèia qu'ei estada popularisada en prumèr per l'Antonin Bouscatel (1867-1945), famós cabretaire cantalon emigrat a París. Podetz escotar ua reedicion (a partir de un 78 t.) de la soa version de "Para lo lop" sus un CD titolat: Musique de Paris Cafe.

Que n'i a tanben ua version prepausada per l'excellent grop Les musiciens de Saint Julien dirigit peu Francés Lazarevitch. Lo Cd que's titola danse des bergers, danse des loups.


Deu medish Bouscatel, que'vs prepausi ua seguida de duas borrèias (repicadas deu son 78 torns!):

La borriaira e la flor de ginesta:


Jo qu'aimi la seguida de borrèias qui segueish, interpretada peu cabretaire Martin Cayla (1889-1951), eth tanben deu cantal: "la morralhada" :-). La segonda, "lo cocut", qu'ei la medisha que la qu'avem dejà audita mantuns còps jos lo títol de "ai vist lo lop" (qui tornaram trobar dens un coplet).


La que segueish que'ns vien de Losera, adobada e interpretada per l'accordeonista Ernest Jaillet (tanben de la prumèra mitat deu sègle passat):


Vam! Prou per uei, me pensi. S'en voletz mes, de borrèias, polkas, o mazurkas... que'm podetz enviar un messatjòt!

PS. Nòrd-Occitan : quò = aquò; Nòrd-Occitan: queu = aqueu = aquel (leng.), aquell (cat.), aqueth (gasc.)

3 comentaris:

merike ha dit...
L'autor ha eliminat aquest comentari.
merike ha dit...
L'autor ha eliminat aquest comentari.
Joan de Peiroton ha dit...

amandaemilia, coplet is a series of verses, more or less a strophe in a song.