dimarts, 1 de desembre del 2009

Ena lengua occitana oficiau

Er avant-projècte de lei tocant ara oficialitat dera lengua occitana en Catalonha qu'ei consultable en linha. Era lengua occitana oficiau qu'ei er aranés e sonque er aranés.
Espèri que, per fin, poderam disposar d'un diccionari generau dera lengua occitana escrit totauments ena varietat oficiau, qu'ei a díder en aranés. Ja auem era gramatica d'Aitor Carrera, qu'auem encara un diccionari seriós de besonh. Era lengua qu'ac exigís.
Espèri qu'eth diccionari occitan-catalan-occitan serà totauments arrevisat, damb era part occitana reescrita sus ua base aranesa e non lengadociana, de manèra que posque servir as catalanofòns que vòlen apréner era lengua occitana oficiau. Eth diccionari Poujade-Balaguer, de caire lengadocian, qu'ei totauments inutilizable en aguest contèxte.
Espèri que, ena banda francesa d' Occitània, deisharàn de considerar er aranés coma ua forma menora o negligibla e que se hicaràn a emplegar de mès en mès aguesta varietat tant occitana coma es autes, non pas coma substitut dera sua pròpia mès en tot acceptar qu'er occitan oficiau sigue er aranés e unicaments er aranés. Le cau apréner e practicar. Deféner er aranés qu'ei deféner era lengua occitana.

6 comentaris:

manjacostel ha dit...

de segur , que devem aparar totas las variantas de la lenga occitana . Que cresi pas que d'unes occitans consideran l'aranès coma lenga pichona. Que serià una falta .Qu'es la sola oficiala per Occitania tota. Benlèu qu'es oficial lo parlar de las valadas italianas?

merike ha dit...

La multi ani!
Felicitari!
YouTube - Astazi este ziua ta

賈尼 ha dit...

Contunhi de pas comprene lo tieu punt de vista. L'aranés representa una microminoritat dins l'ensem occitan; de mai, l'aranés diferís bravament de las altras varietats occitanas (e quitament del gascon "mejan"). Quin interés de lo glorificar atal?

Joan de Peiroton ha dit...

Janos, çò important es l'oficialitat de l'occitan, lo caractèr de microminoritat de l'aranés es pas lo problèma, sufís de decidir de l'emplegar e serà pas mai minoritari.

賈尼 ha dit...

Seriá tant artificial de far servir l'aranés en Occitània granda que de far servir lo lengadocian en Gasconha o en Provença!

Joan de Peiroton ha dit...

Jànos: As rason, mas seriá pas mai artificial de far servir l'aranés en Occitània granda que de far servir l'euskara estandard en Euskal Herria. De tot biais, la tòca es pas de remplaçar las grandas varietats dins totas lors utilizacions e sustot pas dins l'expression orala: pas d'aranés a la ràdio en Lengadòc (ni mai a Pau)! E degun serà castigat per escriure en "dialècte". Mas se cal causir una varietat per representar l'occitan dins las instàncias internacionalas o coma lenga unificada de premsa o coma occitan per l'etiquetatge dels produches, l'aranés, coma forma oficiala de l'occitan, es perfeitament acceptable. L'acceptacion de l'aranés coma estandard es una question d'interés nacionalista, un afaire politic, per ieu, lo costat lingüistic es pas lo punt màger aquí. Se cal servir del fach aranés coma punt de partida de la reconquista de la lenga. Podèm pas en totas las circonstàncias exigir que los tèxts occitans siàn escriches en 7 o 8 varietats diferentas (ni quitament en doas). Doncas, se ne cal causir qu'una, que sià al mens la varietat oficiala, es a dire l'aranés! Es pas una varietat d'usatge general uèi? Perfèit! Serem totes emmerdats parièr per l'emplegar, pas degun serà avantatjat, a despart dels Araneses, mas coma son pas nombroses, es pas grèu. L'union fa la fòrça. Los linguistas occitans s'aguèsson inventat una varietat occitana unificada a la manièra basca al sègle passat, segur qu'aquesta varietat seriá estada oficiala en Aran . Mas los nòstes intellectuals del sègle passat desconèron en promovent (sens lo poder impausar) una varietat locala: lo lengadocian coma occitan referencial en luòc de fargar un dialècte composicional unificat. Resultat: l'occitan oficial es l'aranés e non pas una autra varietat. Aquò a un costat cagant, d'acòrdi, mas es la realitat, e s'i acostumarem tranquillament. Per çò que darrièr (o puslèu davant) lo mot aranés, i a lo mot occitan, e es plan aquò çò que compta.