diumenge, 13 de gener del 2013

Eth caçador de rèns blus

"La cançon de Simin", tanben coneguda com a "Eth caçador de rèns blus" : poèma cantat, quasi tradicionau, en tot cas adobat a la mòda pirenenca dab la grafia adaptada qui Xavier Ravier empleguè hens lo son (excellent) libe de collectatge: Xavier Ravier et Jean Séguy, poèmes chantés des pyrénées gasconnes, Editions du CNRS, 1978.

Cantat dab allegrèssa
Aulhèrs de Bigalom !
Ets gendarmas de Lorda
 Poyats ya crei que’n son.
Que’n cèrcan un yoen òmi,
Domenye de Simin.
 Qu’ei en ua cabana
At pèd det Amporèr.


 Arribats tara cabana,
Qu-os disen adara :
"Adishat ara companhia!
Se’m podetz díser ací
Qui et vos, se vo'n pregui ?
E Simin qu-os hè responsa :
" Que sòi un gran caçador,
Et mès gran det Haut Ador. "

 « Arribat dab et autobús
Que'n sòi poyat tau vilatye
 Tà matar ets rèns blus
Qui n’i son pet paratye.
Tots qu’an a desaparéisher
Com era nèu qu'ei a hóner!
Et monde qui'n güèrden
A yo qu’auràn a respóner ! "

 Adara qu-o hè et gendarma:
 "Pro de rèn blu warrior, vivòsta!
N’ès pas a casa, qu’ès per nosta,
 balhà-nze era tué arma,
 E torna-te’n lèu, lèu,
Shense hèr det haribarèu!"
Qu-o confiscan era escopeta
E et que se’n torna tà casa.

 "Adishat-vos monsur lo mèra,
Se v’en portat-vos plan ?
 Qu’èm hèt era tornada,
La-nze volet sinnar ?
Qu’avem arrestat un individú
 Qui volè matar et rèn blu!
Adara que l’avem desarmat,
Adara que se n’ei tornat."

 Tres aulhèrs ena montanha,
Qu’an hèta ‘ra cançon,
E se non ei pas plan hèta,
 Que s’i pòden tornar,
Tot en bevent era tassa,
A Gasòst que la vòn cantar.
Se n'ei pas pro era tassa,
Un bèt pishèr plan qu'ac harà.

N.B. ua tassa  (unitat de mesura) = 50 cl
Un pishèr = 2 l o 2,5 l, segon los lòcs.

Los qui son un chic sabedors de la cultura gascona, en particular la montanhòla, qu'auràn arreconeishut un pastiche de la famosa cançon de Grangèr (que non rangèr ;-). Jean-Marie Somprou, o sia Jan Maria de Grangèr  (1814-1899), qu'èra  un conscrit descampaire qui s'i escadó a huéger  un còp qu'agó avut desarmat aus gendarmas vienguts tà arrestà'u en la cabana deu cortau on s'i èra refugiat. Lo hèit, vertadèr, que's debanè en 1836.

3 comentaris:

Anònim ha dit...

Domenge Simin lo rèn blu warrior, qu'ei de gran Peiroton, aquò, lol

Joan de Peiroton ha dit...

Anonim: Segur que rangièr blau warrior, aquò non soa pas tan plan, eh...

Anònim ha dit...

Totun, rèn blau warrior, si!lol