Com ac sabetz tot, ara que's debana la copa deu mond de Rugbí. E suu vessant nòrd deus Pirenèus, deu Bascoat dinc a Catalonha, s'i a quauquarren qui ns'uneishen tot, qu'ei plan la passion tàd aquèth espòrt. Non podèvi pas mancar de dedicar un messatjòt au noste espòrt nacionau e de'vs presentar la nosta equipa. Mès, en prumèr, que m'agrada hicà'i los explics que nse'n hè lo Joan deu Nadau sus l'origina deu rugbí e d'autas vertats que dilhèu non coneisheratz pas a perpaus de l'invencion deu haka...
"- Que i a d'innocentàs qui gausan díser lo rugbí que vien d'Anglaterra.
- Ah! E n'ei pas vertat ?
- Lo rugbí, abans, ne s'aperava pas lo rugbí. Que s'aperava la sola, pr'amor qu'ac jogavan a Mauleon. Qu'ac jogavan a
Mauleon, e que i avèva trenta Bascos que's pelejavan tà ua borsa.
Que n'i avèva de morts...e ua pièla de herits ! Un dia, que'us viengó l'idèa d'umanisar las règlas. Qu'an prengut un arbitre...
- Ah! E aquò tàd evitar que's pataquegin ?
- Non ! tà que'u pataquegin ad eth, l'arbitre !
- Ah ! E alavetz ?
- Tot aquò b'anava plan per un moment mès a la fin, los arbitres que se'n hartèn de's har pataquejar e ne volèvan pas mei viéner.
- Lavetz ?
- Alavetz qu'invitèn los Bearnés a jogar ! Donc los Bearnés que viengón. Arribar qu'èra pas mauaisit, tornà-se'n qu'èra un drin mei complicat... Alavetz los Bearnés que decidèn d'organisar la partida de retorn com cau. Qu'inventèn dus cants : un imne nacionau, l'aute qu'ei un cant de guerra: lo cant deu nhacar. Mantuns Bascos e Bearnes qu'immigrèn tà Navèra-Zelanda e que i importèn lo nhacar que vadó acerà lo haka."
Aquí, qu'avetz la letra deu noste imne nacionau (en la version gascona originau), enfin au mens la petita part cantada (magnificament) peus nostes rugbymen :
Aqueras montanhas,
que tan hautas son
M'empachan de véder
mas amors on son
Si canti, jo que canti
Canti pas per jo
Canti per ma 'miga
Qu'ei auprès de jo
De segur, qu'ei l'imne mei polit de tot lo planeta, tà jo en tot cas. E'n coneishetz d'autes, vosautes, d'imnes nacionaus qui sian ua cançon d'amor tà ua dauna ?
Abans de véder la video, que vòli dar ua petita leçon de gascon taus mens amics legidors catalans. Brembatz-vos que nh= ny, lh = ll, sh = x, ch= tx, e si n'avetz pas nat diccionari gascon a casa, assajatz donc de trobar lo mot dens lo diccionari català-valencià-balear (iberoccità, qué! :D ), après n'aver adaptat la gràfia ben segur. Per exemple: empachar: empatxar (impedir).
Brembà's : membrar-se
Haut : alt
Nhacar (pronunciat nyacà) : mossegar, donar un "nyac". Aquí, que n'avetz la definicion de nyac en "iberoccità":
NYAC m.
|| 1. Onomatopeia del mossegar o de dues coses que acostant-se s'enclouen una a l'altra. Al espolsar la cara de l'enemich comú, aquest li fa: nyac!, y d'una ràpida mossegada se n'hi endú una ploma del plomer, E. Soler de las Casas (Jocs Fl. 1904, p. 189).
|| 2. fig. Rèplica que tanca de cop (Lluçanès). «Quin nyac més ben dat!»
ac: ho
entà, tà: per, per a
Véder/véser/véier= veure/vore
Mercés au "hilhdeputa" (sic) per la video. Son plan (tròp) raras las videos de Nadau. Un grop emblematic e deus bons, que'n soi fan, plan segur.
Qu'ei tot per uei!
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada